تهران، شهری در مرکز کشورمان است که به عنوان پایتخت ایرانزمین شناخته میشود. این شهر در مجاورت کوه دماوند قرار دارد و جمعیت بسیار زیادی در آن زندگی میکنند. تهران علیرغم قرارگیری در منطقهای خوش آبوهوا به دلیل گسترش کارخانههای صنعتی، تولید بیرویهی خودرو و اتخاذ سیاستهای غلط در مورد محیطزیست، دچار آلودگی هوای بسیار شدیدی شده که ساکنین آن را هم به ستوه آورده است. با این حال در تکتک نقاط این شهر میتوان جریان زندگی را مشاهده کرد. مردم با انرژی بسیاری صبح زود سرکار میروند و عصرها به خانه بازمیگردند. با وجود شلوغیهای سرسامآور و ساعتکاریهای زیاد، مردم تهران بسیار پرانرژی و بشاش هستند و خستگی به خود راه نمیدهند.
در شهر تهران دیدنیهای بسیاری وجود دارد که اهالی و گردشگران متعددی را به سمت خود جلب میکنند. برخی از دیدنیهای تهران مانند مسجد مدرسهی سپهسالار و موزهی آبگینه دیدنیهای تاریخی بهشمار میآیند و برخی نیز نظیر پل طبیعت و پارک ملت، دیدنیهای جلوهگر طبیعت هستند. در این مقاله میخواهیم سازهای شگفتانگیز و بسیار زیبا را برایتان معرفی کنیم. سازهای که به پل طبیعت مشهور است و به جرئت میتوان آن را بعد از برج میلاد، نمادی برای کلانشهر تهران به حساب آورد.
پل طبیعت را بیشتر بشناسید
پل طبیعت، نام پلی سهطبقه با مساحت 7950 مترمربع و ارتفاع 40 متری در منطقهی عباسآباد تهران میباشد که صرفاً عابران حق تردد در آن را دارند و هیچگونه خودرو یا موتورسیکلتی در آن دیده نمیشود. هدف از ساخت این پل بسیار زیبا که بر روی عرض بزرگراه مدرس قرار دارد، به وجود آوردن یک راه ارتباطی بین پارکهای طالقانی و آب و آتش است تا مردم بتوانند با گذر از این پل، از فضای دلپذیر هر دو پارک استفاده نمایند.
پل طبیعت فقط یک پل معمولی نیست و وجود نورپردازیهای زیبا و ویژگیهای خاص منجر شده تا افراد زیادی به خصوص در شب به این پل بیایند و علاوه بر لذت بردن از فضای جذاب ایجاد شده، از خود عکس بگیرند. این پل عنوان اولین پل غیرخوردویی ایران و بزرگترین پل غیرخودرویی خاورمیانه را با خود به یدک میکشد. در ادامه به تاریخچهی احداث و ویژگیهای معماری این پل میپردازیم.
مطالب مرتبط: اجاره آپارتمان مبله در تهران بلند مدت
تاریخچهی احداث پل طبیعت
زمینی که پل طبیعت در آن قرار دارد، قسمتی از منطقهی مشهور به اراضی عباسآباد است. این زمینها بسیار بزرگ و وسیع از بزرگراه حقانی آغاز گردیده و به خیابان بهشتی خاتمه مییابد. براساس برنامهریزیهای صورت گرفته توسط دولت، قرار شد تا جهت بهرهگیری از این اراضی، بخشهای گوناگون آن به کاربریهای فرهنگی و طبیعی اختصاص داده شود. در این راستا، شهرداری تهران برنامهریزیهای بسیار جامعی را برای قسمتهای مختلف این اراضی انجام داد و قسمتهایی مانند بوستان بنادر، باغموزه دفاع مقدس، بوستان آب و آتش و… افتتاح گردید. زمانی که اراضی عباسآباد را طراحی مینمودند، دو پل پیاده را برای متصل کردن دو قسمت شرقی و غربی بزرگراه مدرس، در نظر گرفتند. بعد از گذشت مدتی، تصمیم مهندسان بر این شد که این دو پل با یکدیگر تلفیق شده و به صورت یک پل در چند سطح تبدیل گردد و سازهای نور را بهوجود آورد.
شرکت نوسازی عباسآباد وابسته به شهرداری تهران، تحقیقات متعددی را مورد ایجاد یک جاذبهی جدید و محل استقرار آن انجام داد. شرکت مذکور در سال 1387 خورشیدی مسابقهای را برای طراحی یک سازهی خاص برگزار کرد. موضوع اصلی مسابقه در مورد یک طراحی یک پل بود که ویژگیهای منحصربهفردی را دارا است. در طراحی پل باید حتما این نکات در نظر گرفته میشد: 1- مسائل زیستمحیطی در طراحی آن در نظر گرفته شود.2- چهرهی ارتفاعات البرز را از شمال به جنوب مخدوش ننماید. 3- جاذبههای تفریحی در آن وجود داشته باشد و صرفاً برای عبور، مورد استفاده قرار نگیرد.
با ابلاغ شرایط مسابقه، طراحان و مهدسان پرشماری ایدههای مختلفی را بیان کرد و در نهایت 4 ایده انتخاب شد. در مرحلهی پایان کارشناسان از میان این طرحها، طرحی از یک بانوی معمار جوان با نام «لیلا عراقیان» را برای ساخت پل برگزیدند و عملیات ساخت را در اواخر شش ماههی دوم سال 1389 خورشیدی آغاز نمودند. در آن زمان که تحریمهای تجاری متعددی بر تهران اعمال شده بود، فراهم نمودن مصالح ساختمانی از خارج از کشور بسیار دشوار بود و مشکلات زیادی در تهیه، حملونقل و پرداخت هزینهی قطعات برای پیمانکار به وجود آمد که در نهایت به منجر به این شد که افتتاح پل بارها به تأخیر بیفتد.
با این وجود سرانجام پس از 4 سال تلاش بیوقفه توسط پیمانکار این پروژه یعنی گروه تخصصی شهید رجایی در حفاری، خاکبرداری، برش، آمادهسازی و نصب قطعات با سرعت زیاد، پل طبیعت در روز 30 مهر سال 1393 خورشیدی همزمان با عید سعید غدیر خم با برگزاری مراسمی آبرومند در حضور محمدباقر قالیباف، شهردار وقت تهران افتتاح گردید.
جالب است بدانید که در زمان ساخت این پل زیبا، اتوبان مدرس که یکی از شریانهای اصلی شهر تهران بهشمار میآید به هیچوجه مسدود نگردید و اختلالی در تردد خودروها بهوجود نیامد.
حتما بخوانید: دریاچه های اطراف تهران + [ بهترین دریاچه + لوکیشن ]
پلطبیعت، پلی با طراحی بینظیر
طراحی این پل زیبا با الگوگیری از معماری پلهای تاریخی کشور به خصوص پل خواجو در اصفهان، صورت پذیرفته است. سازهی پل طبیعت مدلی خاص از طرحی ارگانیک را بهنمایش میگذارد که در نگاه اول کاملاً شبیه به درخت به نظر میرسد. قوانین و اصول سازگاری با طبیعت به طور کامل در طراحی این سازه رعایت گردیده و این نکته از جمله مهمترین ویژگیهای این پل به شمار میآید که میتوان آن را در طراحی پارکهای ملی و طبیعی کشورهای کانادا، هلند، بلژیک، استرالیا، مالزی و به خصوص فرانسه به طور گسترده مشاهده کرد.
استفاده از فرم درختی در ستونهای پل و در نظر گرفتن نام طبیعت برای آن، بر پیوستگی دو فضای سبز تأکید دارد و متصل شدن آنها به یکدیگر توسط پل را به نمایش میگذارد. از دیگر نقاط قوت این سازهی بسیار زیبا میتوان به انتخاب فضاهای مکث و مبلمان شهری مناسب و هماهنگ با ویژگیهای سازه، اشاره نمود. همچنین طراحی نورپردازیهای منحصر به فرد این سازه موجب جلوههای کمنظیر و متفاوت آن در شبانهروز میشود و علاقهمندان بسیاری را به خود جذب میکند.
طول پل طبیعت بر اساس اطلاعات موجود در سایت شرکت سازههای پارچهای دیبا، 300 متر است و عرض آن در بخشهای مختلف بین 6 تا 13 متر متغیر میباشد. وسعت این پل 7950 مترمربع بوده که از این مقدار 480 متر به رستورانها، کافیشاپها و فضاهای فرهنگی و تفریحی و 730 متر نیز به فضای سبز اختصاص داده شده است.
حدود 5100 مترمربع از مساحت این پل توسط کفپوشهای چوبی پوشیده شده که فضایی عالی را برای پیادهروی فراهم نموده است. نکتهی بسیار جالب توجه این میباشد که تمامی این کفپوشهای چوبی و کامپوزینی کاملاً قابل بازیافت هستند و هیچگونه آسیبی به محیطزیست وارد نمیکنند.
بدنه اصلی پل طبیعت بر روی سه پایه مستقر بوده که برای ساخت این سازهی 2000 تنی، 14000 قطعهی فولادی در ابعاد مختلف به کار گرفته شده است. در پروسهی ساخت این پل زیبا، تمامی مراحل برشکاری، مونتاژ قطعات، نصب و جوشکاری قطعات در ارتفاع 40 متری پل صورت پذیرفته و بیش از 102 کیلومتر جوشکاری و 6200 مترمکعب بتنریزی برای ساخت آن استفاده شده است.
نکتهی جالب دیگر این میباشد که برخی مصالح و لولههای به کار رفته در احداث این پل، در ساخت سازههای دریایی، اسکلهها و بنادر مورد استفاده قرار میگیرند. بالاترین استانداردها و ضریب ایمنی ممکن در مقابل حوادث غیرمترقبه برای این سازه پیشبینی گردیده بهطوری که حتی قادر است در مقابل زلزلههای بالای 7 ریشتر هم مقاوم باشد.
طبق اعلامیهی پیمانکار اجرایی طرح، پل طبیعت از زمان بهرهبرداری و افتتاح تا 100 بعد قابل استفاده میباشد.
طراح این سازه یعنی سرکار خانم مهندس لیلا عراقیان که البته این طراحی را با کمک همکار خود یعنی مهندس علیرضا بهزادی انجام داد، نکات مهمی را در طراحی این سازه در نظر گرفت که در ادامه به بیانآنها میپردازیم.
الف پل طبیعت افزون بر اتصال دو نقطه به یکدیگر، فضاهایی را برای توقف و ماندن نیز به وجود میآورد که علاقهمندان در آن میتوانند به گرفتن عکسهای مختلف از طبیعت بپردازند. این پل ادامهی دو پارک آب و آتش و طالقانی بهشمار میآید و در ابتدا و انتهای خود، انشعاباتی در نقاط کلیدی دو طرف، دارا است.
ب طراحی پل به نحوی انجام شده که محل اتصال در دو سمت پخش شود و تمام نقاط کلیدی دو پارک قابل دسترسی باشند. لذا این پل صرفاً اتصالدهندهی دو نقطه در هر پارک به یکدیگر نیست.
ج فرم پل به شکل شاخههای در هم تنیدهی درخت میباشد. البته فقط یک ستون درختی وجود ندارد بلکه تکستونهای پراکندهای مشاهده میگردد و خود بدنهی خرپا نیز دارای المانهای نامنظمی است.
د نقاط با کمترین درخت برای استقرار ستونهای پل درنظر گرفته شده است.
ه ابعاد سازه بهگونهای انتخاب شدهاند که فضا و معماری تبدیل به المانهای تفکیکناپذیر گردند.
و در این پل یک دهانهی بزرگ وجود دارد که باعث بهوجود آمدن یک عمق سازهای گردیده است.
ح اگر به سایر پلها نگاه کنید، مشاهده میکنید که تمام آنها با هدف بهینهسازی به صورت صاف طراحی شدهاند ولی پل طبیعت گونهای از پرستپکتیو نقطهای را به وجود میآورد که تحسین هر انسانی را با خود به دنبال دارد. شکل پل به صورت قوسی کشیده شده است تا عابرین و رهگذران نتوانند انتهای آن را ببیند. همچنین این پیچ و خمها باعث کاهش سرعت و توجه بیشتر به مناظر میشود.
خ طراحی پل به صورت نمادگرایانه است و مسیرهایی دارد که روی خطوط توپوگرافی زمین حرکت میکنند و در نهایت در هر دو پارک پراکنده میشوند.
طبقات مختلف پل طبیعت
پل طبیعت شامل سه طبقه است که توسط رمپهایی به یکدیگر اتصال مییابند. هر کدام از این طبقات دارای امکانات و فضاهای منحصر به فرد خودشان میباشند که در ادامه به تشریح آنها میپردازیم.
- طبقه اول
طبقهی اول با دیوارههای شیشهایاش شناخته میشود و فضاهایی مثل کافهگالری، رستوران، کافیشاپ و … را در بر دارد. وسعت این طبقه 1450 مترمربع میباشد و میتوان در آن گشت و گذاری جذاب را در کنار میل کردن خوراکیهای خوشمزه تجربه نمود.
- طبقه دوم
در صورتی که صرفاً میخواهید از روی پل عبور نمایید و مایل به توقف در آن نیستید، توصیه میکنیم که به طبقهی دوم بروید. در این طبقه که 2870 مترمربع وسعت دارد، سکوهایی در قسمتهای جنوبی و شمالی دیده میشود که منظرهای منحصر به فرد از تهران را برای شما به نمایش میگذارند. جالب است بدانید که نقاشان و عکاسان زیادی به این قسمت میآیند تا آثاری زیبا و جذاب را بهوجود بیاورند.
- طبقهی سوم
بدون تردید مناسبترین قسمت پل برای نظارهی چشماندازی استثنایی از تهران و گرفتن عکسهای دوستانه و دیدارهای خانوادگی، طبقهی سوم است که مساحت آن 571 مترمربع میباشد. این طبقه شامل دو بخش است که به صورت دو حلقه بر روی این طبقه واقع گردیدهاند. در این طبقه چندین میدان عرضی با عرض حدود 55 متر ساخته شده که گنجایش زیادی برای ورود مردم دارند. تماشای چشمانداز بینظیر شهر تهران در کنار استشمام هوای پاک در این طبقه، غیرقابل وصف است.
مطالب مرتبط: اجاره آپارتمان مبله در تهران
پل طبیعت، رویاییترین گذرگاه ایران
پل طبیعت را نمیتوان صرفا یک گذرگاه معمولی میان دو پارک به حساب آورد. جذابیتهای این پل به حدی است که رهگذری را شگفتزده میکند و لذتهای بسیار زیادی نیز دارد. دیدنی و تفریحات فراوانی در این پل قابل دسترسی هستند که در ادامه به برخی از آنها شاره میکنیم.
تماشای چشماندازی منحصر به فرد از پایتخت
وقتی بر روی پل طبیعت قرار بگیرید، چشمانداز بینظیری از پایتخت در مقابل چشمان شما خواهد بود. قسمتهای زیادی از نقاط مختلف شهر تهران را میتوانید در این پل مشاهده کنید که برخی از آنها عبارتند از: منظره جنگلی بوستان طالقانی، برجهای آتش بوستان حضرت ابراهیم (ع)، فانوس دریایی بوستان بنادر و گنبد مینا، دامنه جنوبی رشتهکوه البزر و کوه دماوند، سومین پرجم بزرگ جهان واقع در بوستان طالقانی و کلیهی شاهراههای تهران نظیر بزرگراه همت، مدرس، رسالت و حقّانی.
پیادهروی خاطرهانگیز
وقتی برای اولین بار به پل طبیعت میگذارید، متوجه میشوید که این پل به نحوی ساخته شده که نمیتوانید انتهای آن را ببینید. لذا وقتی به پیادهروی خود ادامه دهید تکتک قسمتهای آن را کشف میکنید. همچنین این پیادهروی به هیچ عنوان به یک پیادهروی معمولی شباهت ندارد و میتواند لحظاتی بهیاد ماندنی و شادیبخش را برای شما بهوجود آورد. واژهی خستگی در حین پیادهروی بر روی این پل، هیچ مفهومی ندارد و هرچقدر که پیش میروید به ادامه دادن مسیر تا انتها بیشتر علاقهمند میشوید. اگر هم یک درصد خسته شدید، میتوانید بر روی سکوهای ساخته شده بر روی پل، بنشینید و نفسی تازه کنید. در عین حال میتوانید از تماشای مناظر جذاب و خارقالعادهی پیرامون خود لذت ببرید.
شکمگردی در پل طبیعت
اگر در حین عبور از این پل دچار گرسنگی شدید، هیچگونه نگرانیای به خود راه ندهید. رستورانها، کافیشاپها، کافهگالریها و فود کورت بسیار مجهزی آمادهی خدمترسانی به شما هستند. بدین منظور باید به طبقهی اول پل بروید تا این انتخابهای خوشمزه در مقابلتان قرار گیرد. لذت میل کردن چای، قهوه، کیک و یا غذایی خوشمزه در کنار تماشای منظرهای اعجابآور از طبیعت، وصفنشدنی است.
ثبت لحظات در لوکشینی خارقالعاده
بدون تردید پل طبیعت و جلوههای اطراف آن را میتوان لوکشینی کمنظیر برای عکاسان به حسابآورد. در هنگام عبور از این پل، افراد زیادی را میبینید که با دوربینهای حرفهای، نیمه حرفهای و یا حتی گوشی موبایل خود مشغول عکاسی از مناظر جذاب موجود هستند. اگر شما هم دوست دارید تصویری به یادگار از این سازهی زیبای پایتخت داشته باشید، توصیه میکنیم که به پل چوبی چوبی واقع در پارک طالقانی رفته و در میانهی آن بایسیتد تا در بهترین موقعیت ممکن برای ثبت عکسی خاطرهانگیز از پل طبیعت قرار گرفته باشید.
البته در پل طبیعت بازار عکس سلفی هم بسیار داغ است و تقریبا همهی رهگذران حداقل یک عکس سلفی با این پل میگیرند.
تفریح در دو پارک مجاور
همانطور که در ابتدا بیان کردیم، پل طبیعت یک راه ارتباطی بین دو پارک طالقانی و پارک آب و آتش است. هر دوی این پارکها محلی مناسب برای تفریح و استشمام هوایی پاک و تازه بهشمار میآیند. لذا میتوانید وسایل پیکنیک را بردارید و به همراه خانواده به بزرگترین پارک جنگلی منطقه یعنی پارک طالقانی و یا پارک آب و آتش بروید و لحظاتی بهیادماندنی را برای خود رقم بزیند.
پل طبعیت، پلی پر افتخار در ایران و جهان
پل طبیعت به دلیل طراحی خارقالعادهای که دارد بارها به کسب جوایز متعدد داخلی و خارجی نائل شده است. شاید یکی از بزرگترین حسرتها برای سازندگان پل طبیعت این باشد که به دلیل وجود تحریمها علیرغم شرکت در مسابقات بینالمللی معماری بریتانیا، موفق به کسب جایزهای نشدند.
برخی از جوایز بدست آمده توسط این پل عبارتند از:
- جایزهی Architizer A+Award در بخش پل و بزرگراههای جشنوارهی معماری نیویورک آمریکا در سال 1394
- خشت طلایی فضاای گردشگری و تفریحی در روز جهانی شهرها، تهران، سال 1393
- جایزهی معماری آقاخان در سال 1395
- برترین سازهی فولادی کشور در بخش پل چهلمین کنگرهی فولاد و سازه، تهران، ایران
- جایزهی بینالمللی خوارزمی
- جایزهی MEIDAA 2015 در قسمت پروزههای عمومی و شهری خاورمیانه، دبی، امارات متحده عربی در سال 1394
- برترین پل شهری در چهارمین کنفرانس بینالمللی پل در دانشگاه امیرکبیر تهران، ایران
چگونه به پل طبیعت برویم؟
عزیزان بسیاری پرسیده اند که پل طبیعت کجای تهران است؟ پل طبیعت بر فراز بزرگراه مدرس قرار دارد. برای رفتن به آن هم میتوانید از وسایل نقلیهی عمومی مثل مترو، اتوبوس یا تاکسی و یا اتومبیل شخصی استفاده نمایید. اگر از اتوبوس استفاده میکنید باید خود را به پل سید خندان و یا میدان ونک یا میدان رسالت برسانید و سوار اتوبوسهای خط ونک رسالت شوید. چنانچه به سمت ونک میروید بایستی در آخرین ایستگاه پیاده شوید و در صورتی هم که به سمت رسالت حرکت میکنید، در اولین ایستگاه پیاده شوید. سپس پیاده به بوستان آب و آتش رفته و وارد پل طبیعت شوید.
اگر به استفاده از مترو مایلید باید در ایستگاه حقانی پیاده شوید. سپس به پارک طالقانی رفته و به سمت پل حرکت کنید.
در صورتی هم که تاکسی را ترجیح میدهید میتوانید از تاکسیهای خط ونک – مترو حقانی استفاده کنید. البته میتوانید از سمت رسالت یا سید خندان نیز سوار تاکسیهای ونک شوید و بعد از پیاده شدن در کنار پل هوایی مترو حقانی، به سمت دیگر بزرگراه بروید و وارد بوستان آب و آتش شوید.
نکته: در روزهای آخر هفته مشکلات زیادی برای پیدا کردن جای پارک وجود دارد. لذا استفاده از خودروی شخصی را در این روزها توصیه نمیکنیم؛ اما در صورتی که مایل به استفاده از خودروی شخصی هستید، باید خود را به یکی از دو بوستانی که در دو سمت پل طبیعت قرار دارند برسانید. بدین منظور بایستی به بزرگراه حقانی غرب رفته و وارد خروجی ایستگاه مترو شوید و در پارکینگ بزرگ آن خودروی خود را پارک نمایید. یا اینکه در خیابان جردن یا نلسون ماندلا به سمت شمال رفته و پس از خرجی بزرگراه همت خودروی خود را پارک کنید و از سمت ورودی پارک آب و آتش در خیابان شهیدی به سمت پل طبیعت حرکت نمایید.
سخن آخر
پل طبیعت، پلی بسیار زیبا و شگفتانگیز است که چشماندازی خارقالعاده از قلب تپندهی ایران یعنی تهران را به شما هدیه میدهد. اگر به تهران سفر میکنید، به طور قطع رفتن به این پل را در برنامهی خود قرار دهید. حس تماشای مناظر بینظیر شهر و طبیعت در کنار تنفس هوای پاک در این پل، غیرقابل توصیف است.
آفرین به طراح این پل و همه کسایی که برای درست کردنش زحمت کشیدن. واقعا جاش تو تهران خالی بود. عالیه معماری بی نظیر با چشم انداز فوق العاده تماشایی